ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ TON ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΚΕΒΡΕΚΙΔΗ

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι συζητήσεις με μεγαλύτερους και εκ των πραγμάτων έμπειρους ανθρώπους. Βρήκα αυτή την συνέντευξη του κ.Χ.Κεβρεκίδη που είναι
αυτοδίδακτος κατασκευαστής Λύρας από την περιοχή της Φλώρινας. Πάντα έχεις ν'ακούσεις κάτι νέο, κάτι διαφορετικό που θα κεντρίσει την σκέψη σου. Θα προσπαθήσω να βρώ κι άλλους κατασκευαστές για να συνομιλήσω μαζί τους ή κάποιες συνεντεύξεις που έχουν γίνει.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ TON ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ  ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝκ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΚΕΒΡΕΚΙΔΗ Θα θέλαμε να μας πείτε πως πρωτοξεκινήσατε και από ποιόν μάθατε αυτήν την τέχνη; Ξεκίνησα μόνος μου να φτιάχνω, ο πατέρας μου ήταν σιδεράς καροποιός. Έχοντας την προδιάθεση και την γνώση παρατηρώντας τον πατέρα μου ξεκίνησα να δημιουργώ και να κατασκευάζω μικρά αντικείμενα μέσα στο εργαστήρι του. Εκεί έγινε και η πρώτη επαφή με τα μουσικά όργανα, μέσα σε εκείνο το εργαστήρι ο πατέρας μου έφτιαξε δύο ποντιακές λύρες μία για μένα και μία για έναν οργανοπαίχτη. Στην περιοχή μας είχαμε μόνο δύο οργανοπαίχτες, έτσι αυτή η ενέργεια του πατέρα μου, με παρακίνησε να ξεκινήσω αυτό το ταξίδι της κατασκευής της γνώσης πάνω στην κατασκευή αυτού του ποντιακού οργάνου, τη Λύρα.. Πέστε μας λίγα για τον τρόπο κατασκευής της λύρας για το σχεδιασμό της και των υλικών. Παλιότερα φτιάχνανε την λύρα ολόσωμη. Αδειάζανε το εσωτερικό και φτιάχνανε τα τοιχώματα της Λύρας λεπτεπίλεπτα. Σήμερα λόγω της χρήσεις μικροφώνου δεν χρειάζεται να μπούμε σε αυτήν την διαδικασία να αδειάζουμε εντελώς το εσωτερικό μιας Λύρας. Αυτές οι Λύρες βγάζουν μια βραχνάδα η οποία με την βοήθεια ενός μικροφώνου εμφανίζεται πιο λεπτή. Τα ξύλα που χρησιμοποιώ εγώ για την κατασκευή ιας ποντιακής Λύρας είναι η άγρια Κορομηλιά. Ο λόγος είναι ότι υλικό μιας αγριοκορομηλιάς είναι πιο συμπαγές πιο σκληρό και δύσκολο στην κατεργασία καθώς τα νεύρα και τα νερά είναι πιο στενά. Η σχεδίαση μιας Λύρας γίνεται βάση σχεδίου, και συγκεκριμένων αναλογιών.Αναλογίες για την βάση για το πάχος αλλά και των σχημάτων που εμφανίζει το σχήμα μιας Λύρας. Στα τόσα χρόνια που ασχολείστε με την κατασκευή της Ποντιακής Λύρας υπήρξε περίπτωση νεόυ/ας να εμφανίσει ενδιαφέρον; Δυστυχώς όχι, αν και πρωτοξεκίνησα μια προσπάθεια ο ίδιος για τους νέους της περιοχής μου να τους παρουσιάσω αυτήν την διαδικασία κατασκευής και να τους μυήσω στα μυστικά. Από το 1962 που πρωτοξεκίνησα έκανα προσπάθειες να οργανώσω το ποντιακό στοιχείο στην περιοχή μας. Ήθελα να οργανώσω μια ομάδα στην οποία ένας θα έκοβε τα ξύλα, άλλος θα αφαιρούσε και να άδειαζε το εσωτερικό της Λύρας, άλλος να κατασκεύαζε τα καπάκια, άλλος να κατασκεύαζε τα αυτιά, άλλος θα αναλάμβανε το φινίρισμα κτλ. Από πόσα μέρη αποτελείται μια Ποντιακή Λύρα; Από τον Κορμό και το Σώμα. Το Καπάκι το οποίο κουμπώνει πάνω στο σώμα. Τα Αυτιά τα οποία κρατάνε και τεντώνουνε τις χορδές πάνω στην Λύρα. Το Σαμάρι στο οποίο ακουμπάνε οι χορδές για να μην αγγίζουν το καπάκι. Το Παλικάρι, το οποίο είναι τι τμήμα όπου δένονται στο τέλος οι χορδές. άλλα εξαρτήματα μικρότερα όπως η Γλώσσα, τις Χορδές, το Δοξάρι και οι Τρίχες. Όλα τα βασικά μέρη της Λύρας κατασκευάζονται από το ίδιο υλικό, εκτός από την Γλώσσα η οποία γίνεται από άλλο υλικό ανάλογα με το διακοσμητικό προφίλ του κατασκευαστή. Τι θα προτείνατε σε ένα νέο/α εάν έδειχνε ενδιαφέρον; Θα του έλεγα να δουλέψει κάποια χρόνια δίπλα σε έναν κατασκευαστή, να μάθει να χειρίζεται τα διάφορα εργαλεία, τρυπάνια, πλάνες, λύμες και γυαλόχαρτα. Να κατανοήσει τα πρώτα βήματα της επεξεργασίας, αλλά και να γνωρίσει το ξύλο σαν υλικό, πως συμπεριφέρεται και πως αποκτά σιγά σιγά τις σχηματικές φόρμες για να μπορέσει μόνος του κάποια στιγμή να στηριχθεί στις δικές του δυνάμεις. Εκτός από την αγορά των εργαλείων, χρειάζεται πολύ μεράκι, να εφοδιαστεί με τεράστια υπομονή, αγάπη και γνώση. Για να γίνει μια Λύρα πόσος χρόνος χρειάζεται; Εξαρτάται με ποιόν τρόπο κατασκευάζεται. Μπορεί κάποιος εάν βρει έτοιμα κάποια κομμάτια καλούπια, και τα κολλήσει τμηματικά μεταξύ τους. Αυτός ο τρόπος δεν είναι και ο καλύτερος. Μια Λύρα που ξεκινά από τον κορμό ενός δέντρου έχει διαφορετική επεξεργασία, καθώς τα στάδια που περνάνε λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε το σώμα μένει ενιαίο καθώς αφαιρείται ύλη από το ξύλο. Το ξύλο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι η Αγριοκορομηλιά, η Μουριά, το Καραγάτσι, η Βελανιδιά ή Δρυς. Εγώ για να τελειώσω μία παραδοσιακή Λύρα δουλεύοντας καθημερινά 12 ώρες, κατασκευάζοντας με το χέρι όλα τα εξαρτήματα, θα χρειαστώ ένα σύνολο 60 ώρες προσεγμένης εργασίας.Τα Αυτιά, το Σαμάρι, ο Κορμός όλα γίνονται σταδιακά και λόγω της προσωπικής μου εμπειρίας, καταφέρνω να κατασκευάσω σε αυτό το χρονικό διάστημα. Στην περιοχή μας εντοπίζουμε άλλον κατασκευαστή; Βεβαίως, στην περιοχή υπάρχει άλλος ένας κατασκευαστής, ο οποίος εργάζεται σε δικό του χώρο και δέχεται και αυτός παραγγελιές. Η μόνη διαφορά μεταξύ μας είναι ότι εγώ ότι και αν κατασκευάζω το κάνω από χόμπι και αγάπη προ το ίδιο το μουσικό όργανο, και δεν αμείβομαι. Ότι έχω φτιάξει το έχω δωρίσει σε φίλους συγγενείς και ανθρώπους που έχω ΤΑΞΕΙ, πάνω από 850 κομμάτια!  Πηγή:  http://kesyp.flo.sch.gr/sep2006/kevrekidis1.htm