(Ξάνθη 1889 - Αθήνα 1979).
 Πνευματική μορφή του 20ού αι., με τεράστια εθνική προσφορά.
Μουσικός, εθνομουσικολόγος-εθνογράφος, ιδρύτρια του Μουσικού Λαογραφικού Αρχείου και του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών. 
Κόρη του γιατρού Μιλτ. Λογοθέτη και της Βικτωρίας Κουγιουμτζόγλου, φοίτησε στο Ζάππειο Παρθεναγωγείο της Κων/πολης.
Έκανε από μικρή πιάνο και πήρε μαθήματα από τη Σοφία Σπανούδη. Μετά τον θάνατο του πατέρα της, εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στη Γενεύη και παρακολούθησε μαθήματα πιάνου στο εκεί Ωδείο (με τον μαθητή του Λιστ, Μπερνάρ Σταβενχάγκεν).



Το 1913 τελείωσε το Ωδείο και επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου έδωσε κοντσέρτα σε διάφορες ελλ. πόλεις καθώς και στην Κων/πολη και την Αίγυπτο. Το πρώτο της άρθρο ("Η μουσική στα σχολεία") δημοσιεύτηκε το 1913 στο Δελτίο του Εκπαιδευτικού Ομίλου. Επίσης, στην περίοδο 1914-19, διορίστηκε καθηγήτρια ιστορίας της μουσικής στο Ωδείο Πειραιώς, διδάσκοντας παράλληλα και στο Ωδείο Αθηνών.
Το 1917 εξέδωσε το πρώτο της βιβλίο "Beethoven" (την πρώτη βιογραφία του μέγιστου μουσουργού στα ελληνικά). Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου πήγε στο Παρίσι για ανώτερες μουσικές και φιλολογικές σπουδές. Από το 1919 ώς το 1924 σπούδασε μουσικολογία (με τον Αντρέ Πιρρό).
 Την ίδια εποχή συνεργάστηκε με τον ελληνιστή Υμπέρ Περνό (Pernot) ως βοηθός του οποίου δίδαξε τη νέα ελληνική στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόνης (1920-25). Με τον Περνό ήρθε μάλιστα στην Ελλάδα το 1922 και συνέλεξε διάφορα δημοτικά τραγούδια της Ρούμελης. Όσο σπούδαζε, στρεφόταν προς την παραδοσιακή ελληνική εκκλησιαστική μουσική, τη δημοτική μουσική και ειδικότερα το δημοτικό τραγούδι (που το μελέτησε συστηματικά).
Το 1923 παντρεύτηκε τον Γάλλο ελληνιστή φιλόλογο (και ένθερμο φιλέλληνα) Οκτάβ Μερλιέ κι όταν εκείνος διορίστηκε καθηγητής στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, επέστρεψε μαζί του στην Ελλάδα (1925) και συνέχισε τη μελέτη της βυζαντινής και της δημοτικής μουσικής.
 Το 1931 εξέδωσε το βιβλίο "Τραγούδια της Ρούμελης" (β' έκδοση, το 1981) με εισαγωγή σε γαλλική μετάφραση και με 66 μουσικά παραδείγματα. Από το 1929 ασχολιόταν (σε συνεργασία με τον Περνό και Έλληνες διανοούμενους) με το εθνικό έργο της συλλογής και ηχογράφησης της δημοτικής και εκκλ. μουσικής, που κατέληξε στη μνημειώδη έκδοση από τον Οίκο «Pathé» 222 δίσκων των 78 στροφών με 595 τραγούδια και 66 εκκλ. μελωδίες (1930-31).
Τα τραγούδια προέρχονται από όλες τις περιοχές του Ελληνισμού, ιδίως τις "νέες χώρες" (Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη, την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα και από τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας). Με ιδιαίτερη φροντίδα επεδίωξε να καταγράψει τη δημοτική μουσική της Καππαδοκίας και του Πόντου.
Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας και με την πλήρη συμπαράσταση του Περνό, του μητροπολίτη Τραπεζούντος (και αργότερα Αθηνών Χρύσανθου), της Πηνελόπης Δέλτα, κ.ά., ίδρυσε τον "Σύλλογο Δημοτικών Τραγουδιών", ο οποίος το 1935 μετονομάστηκε σε «Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο».

Το "Αρχείο" υπό τη διεύθυνσή της κατέγραψε και ηχογράφησε (στην περίοδο 1945-70) πάνω από 1000 τραγούδια. Εξάλλου, το 1930 με την αρωγή του συζύγου της δημιούργησε το "Αρχείο Μικρασιατικής Λαογραφίας" που το 1948, επειδή γενικεύθηκαν οι εργασίες, το μετέτρεψε στο γνωστό «Κέντρον Μικρασιατικών Σπουδών», στο οποίο τότε συνεργάζονταν υπό τη διεύθυνσή της 35 επιστήμονες, ασχολουμένοι σε διάφορα ειδικά τμήματα: ιστορίας, γεωγραφίας και χαρτογραφίας, διαλεκτολογίας, λαϊκής λατρείας, λαϊκού δικαίου, μνημείων του λόγου, λαϊκής τέχνης και γενικώς λαογραφίας. Το 1962, το ΚΜΣ αναγνωρίστηκε ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου κι εκείνη διετέλεσε ώς το 1976 πρόεδρος του ΔΣ.
 Η Μερλιέ αφιερώθηκε για μισό σχεδόν αιώνα στη συστηματική συλλογή πληροφοριών, που θα μπορούσε να πετύχουν την αναβίωση του ελλ. πολιτισμού της Μικράς Ασίας. Εντόπισε 2.163 οικισμούς και μελέτησε 1.375 (αποκλειστικά ελληνικούς ή μικτούς), με ιδιαίτερη έμφαση στην Καππαδοκία. Κατέγραψε στοιχεία για τη γεωγραφία, τοπογραφία, γλώσσα, λατρεία, πρόσφατη ιστορία, κοινοτική και οικονομική ζωή, σχέσεις Ελλήνων και Τούρκων. Συγκέντρωσε μνημεία λόγου και άλλα τεκμήρια της συλλογικής ζωής του Μικρασιατικού Ελληνισμού.

Έτσι συγκροτήθηκε ένα επιβλητικό Αρχείο προφορικής παράδοσης που το αποτελούν 144.883 σελίδες χειρόγραφου υλικού, καταταγμένου κατά οικισμούς, γεωγραφικές περιφέρειες και επαρχίες. Πλείστοι από τους οικισμούς που ερευνήθηκαν ήταν τελείως άγνωστοι και τα σχετικά στοιχεία του Αρχείου Προφορικής Παράδοσης είναι μοναδικά στον Κόσμο! Το αρχείο αυτό συμπληρώνεται από κώδικες, χειρόγραφα, σφραγίδες, όπως και από πλούσιο φωτογραφικό υλικό (4.832 φωτογραφίες). Εξάλλου, στο διάστημα 1948-1974 το ΚΜΣ υπό τη διεύθυνσή της εξέδωσε 17 δημοσιεύματα (ιδίως για την Καππαδοκία αλλά και για άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας).

Το 1972 η Ακαδημία Αθηνών τίμησε τη Μερλιέ και το έργο του ΚΜΣ με το βραβείο "Κώστα και Ελένης Ουράνη". Το δημοσιευμένο έργο της Μερλιέ περιλαμβάνει (εκτός των μνημονευθέντων): "Études de musique byzantinè Le premier mode et son plagal ("Ο A' ήχος και ο πλάγιος του", Παρίσι 1933), "Essai d' un tableau du Folklore musical grec" ("Η Μουσική λαογραφία στην Ελλάδα", 1935), "Ένα μουσικό χειρόγραφο του Δημητρίου Λώτου, φίλου του Κοραή, στα "Ελληνικά" (τομ. ΣΤ', 1937), "Το αρχείο της Μικρασιατικής Λαογραφίας-- πώς ιδρύθηκε, πώς εργάστηκε" (1948), "Ελληνικές Κοινότητες στη σύγχρονη Καππαδοκία" (στο "Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών", τομ. Α', 1977).

 Προλόγισε, επίσης το δίτομο έργο του Σάμουελ Μπω-Μπωβύ "Tα τραγούδια των Δωδεκανήσων" (1935). Πολλά έργα της "Collection de l' Institut d' Athènes" έχουν συγγραφεί και έχουν εκδοθεί υπό την επίβλεψή της. Ακόμα, πρέπει να αναφερθεί και η σημαντική κοινωνική της δράση, ιδιαίτερα στα δύσκολα μετακατοχικά χρόνια. (Οι περισσότερες πληροφορίες του λήμματος αντλήθηκαν από το σχετικό λήμμα του Π. Μ. Κιτρομηλίδη στο "Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό" της "Εκδοτικής Αθηνών" ).

Πηγή: http://www.musipedia.gr/