Είναι η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση, που δίνουν όλοι οι σχετικοί με την ποντιακή μουσική.
Ναι λοιπόν αυτή είναι λύρα με τέσσερις χορδές. Δηλαδή είναι στα μέτρα της Ποντιακής λύρας σαν κατασκευή οργάνου.
Η κεμανέ είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την λύρα, έχει 4 βασικές χορδές και 4 συμπαθητικές. Αναλυτικότερα μπορούμε να έχουμε πληροφορίες από το ιστολόγιο
http://lyrakemanes.blogspot.gr:
Το όργανον (ο) κεμανές δίδει μια άλλη διάσταση στην παραδοσιακή ποντιακή μουσική, συμπορευόμενο ιστορικά με τους Έλληνες του Πόντου. Πρωοτεμφανίστηκε ως μονόχορδο όργανο (7ος αιώνας) και εμπλουτίστηκε στη συνέχεια με τρείς χορδες (10ος αιώνας) ενώ λίγο αργότερα γίνεται τεράχορδο ( 15 ος αιώνας) έχοντας και τέσσερις συμπαθητικές χορδές όργανο φιαλόσχημο, μακρύτερο από τη λύρα με οχτώ πλέον χορδές. Ο κεμανές ανάγει την εμφάνιση του στα βάθη των αιώνων, στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή εποχή με διάφορες μορφές. Κυρίως απεικονίζεται σε τοιχογραφίες διάφορων ιερών
μοναστητιών, όπως αυτές στη μονή Ιβήρων (14ος αιώνας). Η σημερινή του μορφή, όπως παρουσιάζεται από τα τέλη του 19ου αιώνα εώς σήμερα, έχει δυο βασικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον τρόπο χορδίσματος και παιξίματος.
Κεμανές με τέσσερις χορδές που χορδίζονται και τέσσερις συμπαθητικές που βοούν στις παραπάνω. Τα διαστήματα των χορδιζομένων είναι σε 4ες καθαρές, ενώ η τέταρτη χορδή χορδίζεται μια οκτάβα παρακάτω με τη δέυτερη ( ΜΙ-ΜΙ ή ΡΕ-ΡΕ), η ίδια σειρά τηρείται και στις συμπαθητικές χορδές. Κύριοι σκοποί αυτής της κατηγορίας είναι οι παρακάτω καρσιλαμάς,αντικριστός,τικ(αργό), εμπρ΄οπίς.
Στους αμανέδες και στα μοιρολόγια χρησιμοποιούμε διαφορετικό χόρδισμα,δηλ. οι δυο πρώτες χορδίζονται σε 4ες,η τρίτη σε 5η και ι τέταρτη, όπως στα παραπάνω(ΛΑ-ΜΙ,ΛΑ-ΜΙ).
Έτσι χορδίζονται και οι συμπαθητικές χορδές.
Το δοξάρι του είναι τοξοειδές σε σχέση με της ποντιακής λύρας που είναι ίσιο,και παίζεται και στις τέσσερις χορδές, ή τρείς χορδές ταυτόχρονα δημιουργώντας και το ισοκράτημα, ξεχωριστά από την κύρια μελωδία.Δεν υπάρχει μονόχορδος τρόπος παιξίματος, όπως στον κεμεντζέ ή και στο βιολί,αλλά ένα συνολικός και καθολικός όγκος ήχου που υποστηρίζει δυο μουσικά θέματα. Τα διαστήματα που αναπτύσσει είναι κυρίως αρμονικά αλλά έχουμε και πολλές αλλοιώσεις λόγω ύπαρξης μορίων( μικροδιαστήματα). Οι χορδές που χρησιμοποιούνταν παλιά ήταν εντερικές κυρίως από αποξηραμένα έντερα χοίρου, οι οποίες με την πάροδο των χρόνων αντικαταστάθηκαν από τισ μεταλλικές.
Σημαντικό ρόλο στην πορεία της μελέτης καθώς και της εκμάθησης του οργάνου στάθηκε η παρουσία του στον ποντιακό χώρο το γεγονός αυτό υπήρξε το έναυσμα για την καταγραφή της μουσικής που σχετιζόταν μ΄αυτόν, τους τρόπους χορδίσματος και παιξίματος από ανθρώπους της δεύτερης και τρίτης γενιάς, που θα τους ονοματίσουμε και παρακάτω.
Τώρα στο θέμα μας. Η λύρα της φωτογραφίας κατασκευάστηκε μετά από παρότρυνση ενός φίλου που είχε μία τετράχορδη λύρα αλλά δεν τον βόλευε η λαβή της που ήταν πολύ μεγάλη. Δίνει πολλές δυνατότητες στον οργανοπαίκτη ανάλογα με τις χορδές που θα έχει επάνω, ανάλογα τα κουρδίσματα που θα κάνει. Η λύρα που παρουσιάζουμε έχει τις τρείς χορδές που έχουμε στην λύρα και η τέταρτη είναι η ΡΕ του βιολιού (πιό χοντρή). Μπορούμε να βάλουμε τις τρεις της λύρας και μία πιό λεπτή Νο 11.
Άλλος γνωστός λυράρης, μου είπε "έχει 10 χρόνια που λέω ότι η λύρα μας πρέπει να γίνει 4χορδη, όπου πάω έχω πάντα δύο λύρες μαζί, ένα ζυλοκάπανο και μία ζύλ." Εννοούσε πως μπορείς με μία τέτοια λύρα και με τις ανάλογες χορδές, να παίζεις σε 2 σετ των 3 χορδών κάθε φορά.
Περιμένω τα σχόλια σας. Ας την ακούσουμε στο παρακάτω βίντεο:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου