"Λύρα με τέσσερις χορδές! Όχι αυτό είναι κεμανέ"!
Είναι η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση, που δίνουν όλοι οι σχετικοί με την ποντιακή μουσική.
Ναι λοιπόν αυτή είναι λύρα με τέσσερις χορδές. Δηλαδή είναι στα μέτρα της Ποντιακής λύρας σαν κατασκευή οργάνου.
Η κεμανέ είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την λύρα, έχει 4 βασικές χορδές και 4 συμπαθητικές. Αναλυτικότερα μπορούμε να έχουμε πληροφορίες από το ιστολόγιο
http://lyrakemanes.blogspot.gr:
Το όργανον (ο) κεμανές δίδει μια άλλη διάσταση στην παραδοσιακή ποντιακή μουσική, συμπορευόμενο ιστορικά με τους Έλληνες του Πόντου. Πρωοτεμφανίστηκε ως μονόχορδο όργανο (7ος αιώνας) και εμπλουτίστηκε στη συνέχεια με τρείς χορδες (10ος αιώνας) ενώ λίγο αργότερα γίνεται τεράχορδο ( 15 ος αιώνας) έχοντας και τέσσερις συμπαθητικές χορδές όργανο φιαλόσχημο, μακρύτερο από τη λύρα με οχτώ πλέον χορδές. Ο κεμανές ανάγει την εμφάνιση του στα βάθη των αιώνων, στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή εποχή με διάφορες μορφές. Κυρίως απεικονίζεται σε τοιχογραφίες διάφορων ιερών
Είναι η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση, που δίνουν όλοι οι σχετικοί με την ποντιακή μουσική.
Ναι λοιπόν αυτή είναι λύρα με τέσσερις χορδές. Δηλαδή είναι στα μέτρα της Ποντιακής λύρας σαν κατασκευή οργάνου.
Η κεμανέ είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την λύρα, έχει 4 βασικές χορδές και 4 συμπαθητικές. Αναλυτικότερα μπορούμε να έχουμε πληροφορίες από το ιστολόγιο
http://lyrakemanes.blogspot.gr:
Το όργανον (ο) κεμανές δίδει μια άλλη διάσταση στην παραδοσιακή ποντιακή μουσική, συμπορευόμενο ιστορικά με τους Έλληνες του Πόντου. Πρωοτεμφανίστηκε ως μονόχορδο όργανο (7ος αιώνας) και εμπλουτίστηκε στη συνέχεια με τρείς χορδες (10ος αιώνας) ενώ λίγο αργότερα γίνεται τεράχορδο ( 15 ος αιώνας) έχοντας και τέσσερις συμπαθητικές χορδές όργανο φιαλόσχημο, μακρύτερο από τη λύρα με οχτώ πλέον χορδές. Ο κεμανές ανάγει την εμφάνιση του στα βάθη των αιώνων, στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή εποχή με διάφορες μορφές. Κυρίως απεικονίζεται σε τοιχογραφίες διάφορων ιερών
Αυτή η λύρα είναι το πρώτο μουσικό όργανο που είδα στη ζωή μου. Την θυμάμαι σαν τώρα να κρέμεται στον τοίχο στο σπίτι που έμεναν οι γονείς μου στο Ντύσσελντορφ.
Την έχει φτιάξει ο πατέρας μου κατά την στρατιωτική του θητεία το μακρινό 1956. Κατασκευασμένη από κοκκίμελο που όπως ορίζει η παράδοση, που θέλει να είναι το καλύτερο ξύλο για την κατασκευή της λύρας μας, για λόγους μάλλον που είχαν να κάνουν με τα δεδομένα της εποχής που ήρθαν οι παππούδες μας από τον Πόντο.
Έχει ιδιαίτερη κατασκευή αφού είναι κομματιαστή και όλα τα κομμάτια της ενώνονται κουμπωτά, αν δεν κάνω λάθος στην ορολογία του ξύλου λέγεται "σύνδεση με δόντια".
Πέρα από το γεγονός ότι πλέον είναι 58 ετών, πέρα από το ότι είναι από κοκκίμελο, πέρα από την ιδιαίτερη σύνδεση των μερών της, αυτό που δίνει μεγάλη συναισθηματική αξία στην λύρα αυτή είναι ότι τα πλαϊνα και η πλάτη της είναι σαν στρατιωτική ταυτότητα!
Χαραγμένο στο κοκκίμελο και ένθετα με ξύλο ελάτου, έχει γράμματα που γράφουν:
Την έχει φτιάξει ο πατέρας μου κατά την στρατιωτική του θητεία το μακρινό 1956. Κατασκευασμένη από κοκκίμελο που όπως ορίζει η παράδοση, που θέλει να είναι το καλύτερο ξύλο για την κατασκευή της λύρας μας, για λόγους μάλλον που είχαν να κάνουν με τα δεδομένα της εποχής που ήρθαν οι παππούδες μας από τον Πόντο.
Έχει ιδιαίτερη κατασκευή αφού είναι κομματιαστή και όλα τα κομμάτια της ενώνονται κουμπωτά, αν δεν κάνω λάθος στην ορολογία του ξύλου λέγεται "σύνδεση με δόντια".
Πέρα από το γεγονός ότι πλέον είναι 58 ετών, πέρα από το ότι είναι από κοκκίμελο, πέρα από την ιδιαίτερη σύνδεση των μερών της, αυτό που δίνει μεγάλη συναισθηματική αξία στην λύρα αυτή είναι ότι τα πλαϊνα και η πλάτη της είναι σαν στρατιωτική ταυτότητα!
Χαραγμένο στο κοκκίμελο και ένθετα με ξύλο ελάτου, έχει γράμματα που γράφουν:
Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Πόντος είναι γνωστή μία θεότητα που προσωποποιούσε την ανοικτή θάλασσα. Ο Πόντος αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στις κοσμογονικές και θεογονικές γενεαλογίες (π.χ. Θεογονία Ησιόδου, 116), στις οποίες μνημονεύεται ως γιος της αρχέγονης θεότητας Γαίας και του Αιθέρος είτε μόνο της Γαίας από παρθενογένεση. Με τη σειρά του, ο Πόντος ζευγάρωσε με τη Γαία και απέκτησαν 5 παιδιά: τον Νηρέα, τον Θαύμαντα, τον Φόρκυ, την Κητώ και την Ευρυβία. Εξάλλου, από τη Θάλασσα ο Πόντος έγινε πατέρας των Τελχίνων. Αργότερα, ο Πόντος επισκιάσθηκε από τον εντονότερα επικαλούμενο θεό Ωκεανό.
Πόντος στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει θάλασσα, υπό την ολοκληρωτική όμως έννοια, δηλαδή την έννοια όλου του υγρού στοιχείου· έτσι, για τους Ωκεανούς υπήρχε άλλη λέξη (Ωκεανός), ενώ μια θάλασσα θα μπορούσαμε να την αποκαλέσουμε Τηθύδα (περιλάμβανε τη θάλασσα και τη γη μαζί) ή Θάλαττα (θάλασσα στα νέα Ελληνικά). Υπήρχε, βέβαια, και η λέξη «Πέλαγος», που σήμαινε και σημαίνει ανοιχτή θάλασσα.
Με αφορμή τις πρόσφατες ανασκαφές στον τύμβο Καστά, στην Αμφίπολη του Νομού Σερρών και την πανελλήνια αγωνία για το περιεχόμενό του, σας παρουσιάζουμε το ταφικό έθιμο του Πόντου.
Ποντιακή Κηδεία
Όταν πέθαινε κάποιος χωριανός στα χωριά του Πόντου – ή ένας γείτονας στις μεγαλύτερες πόλεις –, χτυπούσε η καμπάνα και όλοι σταματούσαν τις δουλειές τους. Μετά όλο το χωριό – ή στις πόλεις η γειτονιά – ελάμβανε μέρος σε διάφορα έθιμα και τυπικά, στα οποία αναδεικνυόταν το γεγονός της κοινότητας. Σε αυτά τα έθιμα ανήκαν το ξημέρωμα μαζί με τον μεταστάντα, η νεκρώσιμη ακολουθία στην εκκλησία, τα μοιρολόγια, η μακαρία και το λεγόμενο χαριτόπαρμαν, τέλος το «Σαρανταλείτουργο» και τα άλλα μνημόσυνα.
Τα βασικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζει κάποιος που θέλει να ασχοληθεί με την Λύρα περιγράφονται στο βίντεο που ακολουθεί του κειμένου, από τον Δημήτρη Βογιατζή. Μετά και από αυτό το βιντεομάθημα είναι δυνατό να μάθει κάποιος να παίζει Λύρα μέσα από τα βίντεο και μόνο. Θα πρέπει να αριθμήσω ξανά τα βίντεομαθήματα αφού το προηγούμενο είναι το πρώτο και αυτό είναι το δεύτερο μάθημα. Θα το κάνω!
Αρχίζουν την Πέμπτη 26 Ιουνίου οι εκδηλώσεις του 18ου Ακριτικού Κύκλου.
Πρόκειται για ποικίλες εκδηλώσεις που οργανώνει και πραγματοποιεί ο Σύλλογος Ποντίων Σταυρούπολης «Ακρίτες του Πόντου» και η Οργανωτική Επιτροπή των εκδηλώσεων. Οι εκδηλώσεις θα ολοκληρωθούν τη Δευτέρα 30 Ιουνίου. Θα πραγματοποιηθούν στο χώρο του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά στη Σταυρούπολη.
Επίλεκτα χορευτικά συγκροτήματα από όλη την Ελλάδα, παραδοσιακές χορωδίες, θεατρικά δρώμενα, αναβιώσεις
Πρόκειται για ποικίλες εκδηλώσεις που οργανώνει και πραγματοποιεί ο Σύλλογος Ποντίων Σταυρούπολης «Ακρίτες του Πόντου» και η Οργανωτική Επιτροπή των εκδηλώσεων. Οι εκδηλώσεις θα ολοκληρωθούν τη Δευτέρα 30 Ιουνίου. Θα πραγματοποιηθούν στο χώρο του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά στη Σταυρούπολη.
Επίλεκτα χορευτικά συγκροτήματα από όλη την Ελλάδα, παραδοσιακές χορωδίες, θεατρικά δρώμενα, αναβιώσεις
Ο Ευξείνειος Μουσικός Πολιτιστικός Σύλλογος (Ε.Μ.ΠΟ.Σ) διοργανώνει την 5η Γιορτή Λύρας την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014 & ώρα 20:30 στο θέατρο "Μίκης Θεοδωράκης" στον Προφήτη Ηλία, Αχαρνές.
Παρουσίαση: Σωτηροπούλου Δέσποινα
Συμμετέχει το χορευτικό τμήμα της Ευξείνου Λέσχης Αχαρνών και Αττικής "Ο Καπετάν Ευκλείδης". Είσοδος Ελεύθερη.
Καταπληκτικό το βίντεο με τα νεότατα Ποντιοπούλια, δίνουν ρέστα κυριολεκτικά. Να τους χαίρονται οι δικοί τους και να τους ευχηθούμε τα καλύτερα στη ζωή τους.
Απολαύστε τους ξανά και ξανά!
Παρουσίαση: Σωτηροπούλου Δέσποινα
Συμμετέχει το χορευτικό τμήμα της Ευξείνου Λέσχης Αχαρνών και Αττικής "Ο Καπετάν Ευκλείδης". Είσοδος Ελεύθερη.
Καταπληκτικό το βίντεο με τα νεότατα Ποντιοπούλια, δίνουν ρέστα κυριολεκτικά. Να τους χαίρονται οι δικοί τους και να τους ευχηθούμε τα καλύτερα στη ζωή τους.
Απολαύστε τους ξανά και ξανά!
Ημέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ποντίων σήμερα...
353 χιλιάδες Πόντιοι χάθηκαν από τους Τούρκους, και χιλιάδες ταξίδεψαν στην "μαμά" Ελλάδα αλλά και στην Ρωσία. Ξεχνάμε όμως πως πολλοί έμειναν εκεί στον Πόντο. Άλλοι ως μουσουλμάνοι, και άλλοι ως κρυπτοχριστιανοί, προσπαθώντας να γλυτώσουν από τον χαμό.
353 χιλιάδες Πόντιοι χάθηκαν από τους Τούρκους, και χιλιάδες ταξίδεψαν στην "μαμά" Ελλάδα αλλά και στην Ρωσία. Ξεχνάμε όμως πως πολλοί έμειναν εκεί στον Πόντο. Άλλοι ως μουσουλμάνοι, και άλλοι ως κρυπτοχριστιανοί, προσπαθώντας να γλυτώσουν από τον χαμό.
Πρώτη δισκογραφική δουλειά από τους αδελφούς Βασίλη και Θεόδωρο Τοπαλίδη, με τον τίτλο "Ανατολή χαράζει" παρουσιάστηκε στο πολιτιστικό κέντρο "Χρήστος Τσακίρης" του δήμου Παύλου Μελά στις 28-4-14.
Πλήθος κόσμου παραβρέθηκε στην παρουσίαση και εκδήλωσαν τον ενθουσιασμό τους για την δουλειά των καλλιτεχνών.
Πλήθος κόσμου παραβρέθηκε στην παρουσίαση και εκδήλωσαν τον ενθουσιασμό τους για την δουλειά των καλλιτεχνών.
Από το προηγούμενο βράδυ (πριν από την Καθαρή Δευτέρα) τα παιδιά φιλούσαν το χέρι του παππού, της γιαγιάς, του μπαμπά και της μαμάς.
Αγκαλιάζονταν τα αδέρφια και φιλιούνταν.
Την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας οι πιστοί πήγαιναν στην εκκλησία, κοινωνούσαν, έπαιρναν αντίδωρο και από ΄κει και πέρα όσοι άντεχαν κρατούσαν νηστεία για 40 μέρες.
Αγκαλιάζονταν τα αδέρφια και φιλιούνταν.
Την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας οι πιστοί πήγαιναν στην εκκλησία, κοινωνούσαν, έπαιρναν αντίδωρο και από ΄κει και πέρα όσοι άντεχαν κρατούσαν νηστεία για 40 μέρες.
Καλώς τον κι ας άργησε!
Παρακάτω η περιγραφή από τον δημιουργό του βίντεο-μαθήματος.
Επιτραπέζιος ποντιακός σκοπός. (Τίτλο δεν γνωρίζω, τραγουδιέται με δύστιχα). Το βίντεο δείχνει πώς να παίξει κάποιος αυτό το τραγούδι στην κεμεντζέ (ποντιακή λύρα). Δείχνει τη βάση της μελωδίας. Αρχικά, απλά και στη συνέχεια πίο σύνθετα.
Παρακάτω η περιγραφή από τον δημιουργό του βίντεο-μαθήματος.
Επιτραπέζιος ποντιακός σκοπός. (Τίτλο δεν γνωρίζω, τραγουδιέται με δύστιχα). Το βίντεο δείχνει πώς να παίξει κάποιος αυτό το τραγούδι στην κεμεντζέ (ποντιακή λύρα). Δείχνει τη βάση της μελωδίας. Αρχικά, απλά και στη συνέχεια πίο σύνθετα.
ΣΧΕΤΙΚΑ
Το blog αυτό φτιάχτηκε με μεράκι και αγάπη για το σύμβολο της ποντιακής μουσικής και φιλοσοφίας, την Ποντιακή Λύρα, αλλά και για να συγκεντρώσει πληροφορίες που αφορούν τόσο το μουσικό όργανο της λύρας ανά τον κόσμο, όσο και για έθιμα και ιστορία του ποντιακού ελληνισμού.... Διαβάστε περισσότερα
Facebook Page
ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΘΕΜΑΤΑ
ΕΤΙΚΕΤΕΣ
Μάθημα ποντιακής Λύρας
(26)
Ποντιακή λύρα
(19)
Πως παίζεται
(18)
Ποντιακοί χοροί
(17)
Λύρες του κόσμου
(16)
Ποντιακά τραγούδια
(10)
Μαθήματα ποντιακών χορών
(9)
Κρήτη
(7)
χοροί του Πόντου
(7)
Αρχαία λύρα
(6)
Τραπεζούντα
(5)
Η αρχαία ελληνική λύρα
(3)
Ποντιακή διάλεκτος
(3)
πυρρίχιος
(3)
κατασκευή λύρας
(2)
λυράρηδες του Πόντου
(2)
Αρχαία μουσική
(1)
Ποντιακές λύρες
(1)
Ποντιακές φράσεις
(1)
κατασκευή αρχαίας Λύρας
(1)
Από το Blogger.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Επικοινωνήστε μαζί μας στο e-mail pontiakilyrablog@gmail.com και στο facebook πατώντας εδώ
ΑΡΧΕΙΟ ΘΕΜΑΤΩΝ
-
►
2020
(1)
- ► Φεβρουαρίου (1)
-
►
2019
(1)
- ► Ιανουαρίου (1)
-
►
2018
(1)
- ► Σεπτεμβρίου (1)
-
►
2016
(10)
- ► Δεκεμβρίου (1)
- ► Σεπτεμβρίου (2)
- ► Φεβρουαρίου (1)
- ► Ιανουαρίου (1)
-
►
2015
(6)
- ► Φεβρουαρίου (1)
- ► Ιανουαρίου (3)
-
►
2013
(49)
- ► Δεκεμβρίου (3)
- ► Σεπτεμβρίου (6)
- ► Φεβρουαρίου (10)
- ► Ιανουαρίου (5)